Η αλήθεια είναι ότι ο οφθαλμίατρος σας μπορεί να σας βοηθήσει να παρακολουθείτε καλύτερα την υγεία της καρδιά σας. Παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης και η υψηλή χοληστερόλη μπορούν να ανιχνευθούν έγκαιρα κατά τη διάρκεια μιας πλήρους οφθαλμολογικής εξέτασης. Στην πραγματικότητα, ο οφθαλμίατρος μπορεί να είναι ο πρώτος που θα εντοπίσει τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.
Ορισμένοι δείκτες στις αρτηρίες και τις φλέβες του αμφιβληστροειδούς μπορούν να παρέχουν στους οφθαλμίατρους σημαντικές ενδείξεις για το τι συμβαίνει στα μικρά αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς.
Οφθαλμικές παθήσεις που αποκαλύπτουν απόφραξη αρτηρίας, στένωση και σκλήρυνση
Λόγω της ηλικίας και άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υψηλή χοληστερόλη, οι αρτηρίες μπορεί να στενέψουν, να σκληρύνουν και να φράξουν με εναποθέσεις που ονομάζονται «πλάκα». Αυτό είναι γνωστό ως αθηροσκλήρωση. Συγκεκριμένα, μπορεί να επηρεάσει τα αιμοφόρα αγγεία στην καρδιά, τον εγκέφαλο και ολόκληρο το σώμα. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνει τις μικρές αρτηρίες που παρέχουν αίμα στον αμφιβληστροειδή και το οπτικό νεύρο.
Μικρά κομμάτια πλάκας χοληστερόλης μπορεί μερικές φορές να αποκολληθούν από την καρωτίδα, ένα κύριο αιμοφόρο αγγείο που διακλαδίζεται από την αορτή (από την καρδιά) και παρέχει αίμα στον εγκέφαλο και τα μάτια. Αυτές οι εναποθέσεις πλάκας μπορούν να ταξιδέψουν στις αρτηρίες του ματιού, καθιστώντας τις ορατές κατά τη διάρκεια της διασταλτικής οφθαλμικής εξέτασης.
Εάν αυτά τα κομμάτια πλάκας φτάσουν στον εγκέφαλο, μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλικό. Εάν ο οφθαλμίατρός σας εντοπίσει εναποθέσεις πλάκας, θα σας σταλεί για ειδικές εξετάσεις ώστε να γίνει μια απεικονιστική μελέτη.
Οι οφθαλμικές παθήσεις που αποκαλύπτουν απόφραξη αρτηρίας, στένωση και σκλήρυνση περιλαμβάνουν:
Amaurosis fugax
Το Amaurosis fugax μπορεί να προκύψει από απόφραξη της έσω καρωτιδικής αρτηρίας. Είναι μια προσωρινή απώλεια όρασης στο ένα μάτι που μπορεί να διαρκέσει έως και 30 λεπτά. Αυτό είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι μπορεί να συμβεί εγκεφαλικό.
Αποφράξεις αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς
Η πιο κοινή αιτία απόφραξης αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς είναι μια εμβολή, η οποία είναι απόφραξη μιας αρτηρίας από έναν θρόμβο αίματος που κυκλοφορεί. Η εμβολή μπορεί να ταξιδέψει από την καρδιά ή το αιμοφόρο αγγείο και να παραμείνει στο μάτι. Αυτή μπορεί να είναι γίνει ορατή κατά τη διάρκεια της οφθαλμολογικής εξέτασης.
Απόφραξη κεντρικής αρτηρίας αμφιβληστροειδούς (CRAO)
Οι τρεις πιο συνηθισμένοι τύποι μπλοκαρίσματος οφείλονται στη χοληστερόλη και το ασβέστιο και τους θρόμβους αίματος. Ο οφθαλμίατρός μπορεί να εντοπίσει το μπλοκάρισμα ως μια κηλίδα που αποφράττει τα αιμοφόρα αγγεία του ματιού σας.
Η απόφραξη της αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς αναφέρεται μερικές φορές ως «εγκεφαλικό επεισόδιο». Ειδικότερα, μπορεί να οδηγήσει σε ξαφνική, ανώδυνη απώλεια της όρασης ή δυσκολία στην όραση. Μια μελέτη του 2015 διαπίστωσε ότι οι προηγουμένως αδιάγνωστοι αγγειακοί παράγοντες κινδύνου (που σχετίζονται με τα αιμοφόρα αγγεία) βρέθηκαν στο 78% όλων των ασθενών με απόφραξη της κεντρικής αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς. Μελέτη του 2017 διαπιστώνει ότι μετά από την απόφραξη αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς υπήρχε υψηλός κίνδυνος όπως εγκεφαλικό επεισόδιο εντός ενός μήνα.
Αποφράξεις φλεβών αμφιβληστροειδούς
Ένας άλλος τύπος «εγκεφαλικού επεισοδίου», η απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς (RVO) μπορεί να υποδηλώνει υψηλή χοληστερόλη και υψηλή αρτηριακή πίεση. Οι αποφράξεις των φλεβών του αμφιβληστροειδούς είναι αποτέλεσμα θρόμβων αίματος, στενών αιμοφόρων αγγείων ή σκληρυσμένων αρτηριών που συμπιέζουν τις φλέβες στις διασταυρώσεις όπου διασταυρώνονται μεταξύ τους.
Μπορεί να προκληθεί ξαφνική ή σταδιακή απώλεια της όρασης, καθώς και θολή όραση σε τμήμα του ματιού ή σ’ ολόκληρο τον οφθαλμό. Ένας οφθαλμίατρος μπορεί να δει σημάδια «αρτηριοφλεβικής εγκοπής» – ή συστολής της φλέβας – όπου μια αρτηρία διασχίζει από πάνω της.
Μια μελέτη του 2016 της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλισης Υγείας της Νότιας Κορέας που ανέλυσε πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα διαπίστωσε ότι η ανάπτυξη απόφραξης φλέβας αμφιβληστροειδούς συσχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Μια μετα-ανάλυση του 2019 έδωσε επιπλέον στοιχεία. Η ανάλυση 15 μελετών και σχεδόν μισού εκατομμυρίου ανθρώπων διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με RVO έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων και θανάτου.
Ξανθέλασμα
Ένα πιθανό σημάδι υψηλής χοληστερόλης είναι η παρουσία κίτρινων εξογκωμάτων ή ανυψωμένων περιοχών γύρω από τα μάτια και κοντά στη μύτη. Αυτές οι εναποθέσεις, που ονομάζονται ξανθέλασμα, είναι το αποτέλεσμα της χοληστερόλης που έχει συσσωρευτεί κάτω από το δέρμα. Αν και δεν επηρεάζουν την όρασή σας, μπορεί να υποδηλώνουν καρδιακή νόσο. Σχεδόν τα μισά από τα άτομα που έχουν ξανθέλασμα έχουν υψηλή χοληστερόλη.
Arcus senilis (Άρκους σένιλις) / Corneal arcus ( Κόρνιελ άρκους)
Αυτή η κατάσταση προκαλείται από λιπαρές ουσίες και χοληστερόλη που δημιουργούν έναν ανοιχτό γκρι ή μπλε δακτύλιο γύρω από την άκρη του κερατοειδούς.
Είναι κοινό στη μέση και μεγαλύτερη ηλικία και αναφέρεται ως «arcus senilis» σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Ωστόσο, μπορεί να είναι δείκτης υψηλής χοληστερόλης σε παιδιά ή νεαρούς ενήλικες.
Άνδρες κάτω των 40 ετών με κερατοειδικό τόξο έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από στεφανιαία αρτηρία ή καρδιαγγειακή νόσο. Αν ένας οφθαλμίατρος διαπιστώσει την παρουσία κερατοειδικού τόξου σε ασθενή μικρότερο των 40 ετών, θα συνιστάται έλεγχος χοληστερόλης με γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Οφθαλμικές παθήσεις που αποκαλύπτουν υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση) (Μέρος πρώτο)
Είναι σύνηθες η αρτηριακή πίεση να ανεβαίνει και να πέφτει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, όταν η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά υψηλότερη από το κανονικό, ονομάζεται υπέρταση.
Κατά τη διάρκεια μιας διατατικής οφθαλμολογικής εξέτασης, ένας οφθαλμίατρος μπορεί να υποψιαστεί υψηλή αρτηριακή πίεση εάν παρατηρήσει τα ακόλουθα:
- Κατεστραμμένες αρτηρίες στα μάτια.
- Αρτηρίες στα μάτια που είναι σημαντικά μικρότερες από τις φλέβες ή φλέβες που είναι πολύ μεγαλύτερες και διογκωμένες.
- Οι οφθαλμικές παθήσεις που μπορεί να υποδηλώνουν υψηλή αρτηριακή πίεση περιλαμβάνουν:
Υπερτασική οπτική νευροπάθεια
Αλλαγές στην εμφάνιση του οπτικού νεύρου από την υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ορατές κατά τη διάρκεια μιας διατατικής οφθαλμολογικής εξέτασης. Πράγματι, η οπτική νευροπάθεια, ή βλάβη στο οπτικό νεύρο, μπορεί να προκληθεί εάν αποκλειστεί η ροή του αίματος στο οπτικό νεύρο. Δεδομένου ότι το οπτικό νεύρο μεταφέρει σήματα από τον αμφιβληστροειδή στον εγκέφαλο, η βλάβη στις νευρικές ίνες του μπορεί να προκαλέσει απώλεια όρασης.
Υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια
Η χρόνια υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει σωματικές αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία, όπως στένωση, τρύπημα και πρήξιμο. Αυτές οι αλλαγές είναι ξεκάθαρα ορατές κατά την οφθαλμολογική εξέταση. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί τελικά να οδηγήσει σε αιμορραγία στο μάτι, θολή όραση ή απώλεια όρασης.
Σύμφωνα με το NIH, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι η υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να είναι προγνωστικός παράγοντας ασθένειας ή θανάτου λόγω βλάβης οργάνων από ανεξέλεγκτη αρτηριακή πίεση.
Οφθαλμικές παθήσεις που αποκαλύπτουν υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση) (Μέρος δεύτερο)
Υπερτασική χοριοαμφιβληστροειδοπάθεια/χοριοειδοπάθεια
Η βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία των ματιών από την υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη αιμοφόρων αγγείων με διαρροή. Ειδικότερα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση υγρού κάτω από τον αμφιβληστροειδή. Μια ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση το καθιστά ορατό καθ’ όλη τη διάρκεια της . Μπορεί να οδηγήσει σε παραμορφωμένη όραση και ουλές στον αμφιβληστροειδή.
Ο οφθαλμίατρος σας θα συστήσει να μιλήσετε με έναν γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης σχετικά με την υψηλή αρτηριακή πίεση.
Καρδιακή ασθένεια
Ο οφθαλμίατρος είναι σε θέση να αποτυπώσει μια εικόνα του ματιού, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καρδιακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου στον κόσμο, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της καρδιακής νόσου θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού.
Η μειωμένη ροή αίματος λόγω καρδιακής νόσου μπορεί να εκδηλωθεί στον αμφιβληστροειδή, ο οποίος λαμβάνει τροφή από την κεντρική αρτηρία του αμφιβληστροειδούς. Αν η παροχή αίματος στον αμφιβληστροειδή μπλοκαριστεί ή μειωθεί, ονομάζεται «ισχαιμία» και οδηγεί σε θάνατο των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς.
Όταν ένα κύτταρο του αμφιβληστροειδούς πεθαίνει, αφήνει ένα σημάδι στον αμφιβληστροειδή. Η σάρωση OCT παρέχει τεχνολογικά ανάλογη ώστε το σημάδι να είναι ορατό . Αρχικά, καθίσταστε απαραίτητη η καταμέτρηση των σημαδιών που αφήνουν τα νεκρά κύτταρα του αμφιβληστροειδούς. Στη συνέχεια, οι οφθαλμίατροι μπορούν να εντοπίσουν εάν ένα άτομο μπορεί να διατρέχει κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού.
Διαρροή αορτικής καρδιακής βαλβίδας
Η αορτική ανεπάρκεια είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται όταν η αορτική βαλβίδα της καρδιάς δεν κλείνει ερμητικά. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της συστολικής αρτηριακής πίεσης ενός ατόμου (όταν χτυπά η καρδιά) και της διαστολικής (όταν η καρδιά ξεκουράζεται). Αν και είναι σπάνιο, οι κόρες των ματιών μπορεί να διαστέλλονται και να συστέλλονται σε συγχρονισμό με τον καρδιακό παλμό. Αυτό αναφέρεται ως σημάδι Landolfi.
Μπορεί η τεχνολογία να βοηθήσει τους οφθαλμίατρους να προβλέψουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου;
Αξίζει να σημειωθεί, το 2018, ο κλάδος τεχνολογίας υγείας της Google, Verily, δημοσίευσε μια μελέτη που δείχνει ότι ένας αλγόριθμος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις σαρώσεις αμφιβληστροειδούς ενός ατόμου (τρέχουσες και ιστορικές) για να προβλέψει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Ο αλγόριθμος είναι προγραμματισμένος να προσδιορίζει ποιοι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν από καρδιακό επεισόδιο τα επόμενα πέντε χρόνια. Ειδικότερα, το ποσοστό ακρίβειας ήταν 70%, παρόμοιο με τις εξετάσεις αίματος που χρησιμοποιούνται σήμερα. Το όφελος είναι ότι αυτή η αξιολόγηση κινδύνου μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια ενός ραντεβού στο ιατρείο. Επομένως δεν χρειάζεται να περιμένουμε τα αποτελέσματα από το εργαστήριο αίματος.
Ο ρόλος των οφθαλμικών εξετάσεων στην ανίχνευση οφθαλμικών και καρδιακών παθήσεων
Οι εκτενείς εξετάσεις διαστολής των ματιών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας τόσο των ματιών όσο και της υγείας της καρδιάς. Στην πραγματικότητα, ένας οφθαλμίατρος μπορεί να εντοπίσει δείκτες για καρδιακή νόσο πριν εμφανιστούν άλλα συμπτώματα. Μια ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση μπορεί να ανιχνεύσει απειλητικούς για τη ζωή παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις. Με σκοπό, να ξεκινήσει μια κριτική συζήτηση για την υγεία της καρδιάς.
Πηγή: allaaboutvision.com