Τι είναι η οφθαλμική λοίμωξη;
Οι οφθαλμικές λοιμώξεις προκαλούνται όταν βακτήρια, ιοί ή μύκητες εισβάλλουν σε κάποιο τμήματα του ματιού ή στη γύρω περιοχή του. Αυτό περιλαμβάνει τη διαυγή μπροστινή επιφάνεια του ματιού (κερατοειδής) και τη λεπτή, υγρή μεμβράνη που καλύπτει το εξωτερικό μάτι και τα εσωτερικά βλέφαρα (επιπεφυκότα).
Πολλές λοιμώξεις των ματιών υποχωρούν μόνες τους ή με μία απλή θεραπεία. Λιγότερο συχνά, κάποια μόλυνση μπορεί να είναι πολύ σοβαρή και να απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.
Συμπτώματα λοίμωξης των οφθαλμών
Τα συμπτώματα της λοίμωξης των ματιών εξαρτώνται από την υποκείμενη αιτία που την προκάλεσε και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κοκκίνισμα.
- Πόνος.
- Οφθαλμικές εκκρίσεις.
- Καταρροή.
- Ξηροφθαλμία.
- Ευαισθησία στο φως (φωτοφοβία/ φωτοευαισθησία).
- Πρήξιμο των ματιών.
- Πρήξιμο στην γύρω από τα μάτια περιοχή.
- Κνησμός.
- Θολή όραση.
Κάθε φορά που υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχει προκληθεί μόλυνση στα μάτια, θα πρέπει να μεταβαίνετε σ’ έναν οφθαλμίατρο. Η προσπάθεια αυτοδιάγνωσης της κατάστασής σας μπορεί να καθυστερήσει τη θεραπεία και, σε σπάνιες περιπτώσεις, να απειλήσει ακόμη και την όρασή σας.
Εάν εμφανίσετε συμπτώματα λοίμωξης των ματιών και φοράτε φακούς επαφής, αφαιρέστε τους φακούς άμεσα. Επιλέξτε να χρησιμοποιήσετε γυαλιά οράσεως, μέχρι τουλάχιστον ο γιατρός να ορίσει την αιτία των συμπτωμάτων. Συμβαίνει πολλές φορές οι φακοί επαφής να είναι η αιτία κάποιας λοίμωξης, πράγμα που σημαίνει ότι με το να τους φοράτε, επιδεινώνετε την κατάστασή σας.
Αιτίες και τύποι λοιμώξεων των οφθαλμών
Οι κοινές λοιμώξεις των ματιών περιλαμβάνουν:
Επιπεφυκίτιδα
Ένας από τους πιο συνηθισμένους τύπους μόλυνσης των ματιών είναι η επιπεφυκίτιδα. Η επιπεφυκίτιδα είναι μια πολύ μεταδοτική οφθαλμική λοίμωξη που συχνά εξαπλώνεται στα παιδιά σε παιδικούς σταθμούς, αίθουσες διδασκαλίας κι άλλα παρόμοια περιβάλλοντα. Οι δάσκαλοι και οι εργαζόμενοι στον παιδικό σταθμό έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επιπεφυκίτιδας, ειδικά όταν εργάζονται σε κοντινή απόσταση με μικρά παιδιά.
Οι τύποι λοιμώδους επιπεφυκίτιδας είναι συχνά ιογενείς ή βακτηριακές. Τα βρέφη μπορεί να αποκτήσουν οφθαλμικές λοιμώξεις του επιπεφυκότα (γονοκοκκική και χλαμυδιακή επιπεφυκίτιδα) κατά τη γέννηση, όταν η μητέρα φέρει κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.
Εκτός από την επιπεφυκίτιδα, άλλες ιογενείς οφθαλμικές λοιμώξεις περιλαμβάνουν τον οφθαλμικό έρπητα. Η συγκεκριμένη λοίμωξη εμφανίζεται κυρίως με την έκθεση στον ιό του απλού έρπητα.
Μυκητιασική κερατίτιδα
Αυτή η μυκητιασική οφθαλμική λοίμωξη έγινε παγκόσμια είδηση όταν το 2006 ένα διάλυμα φακών επαφής συνδέθηκε με την εμφάνιση της λοίμωξης σ’ όλους όσους το χρησιμοποιήσαν. Το παρόν κατασκεύασμα δεν είναι πλέον διαθέσιμο στην αγορά.
Η συγκεκριμένη λοίμωξη προκλήθηκε από τους μύκητες Fusarium, που συχνά βρίσκονται σε οργανικές ύλες. Αυτός αλλά κι άλλα είδη μυκήτων μπορούν να εισβάλουν στο μάτι με πολλούς τρόπους, όπως ένας μικρός τραυματισμός που προκλήθηκε από κάποιο κλαδί δέντρου.
Ακανθαμοιβαδική κερατίτιδα
Οι χρήστες φακών επαφής διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης λοιμώξεων από παράσιτα. Εάν δεν γίνει σωστή φροντίδα και χρήση των φακών επαφής, παράσιτα μπορεί να εισβάλουν στο μάτι και να προκαλέσουν σοβαρές και απειλητικές για την όραση λοιμώξεις, όπως η ακανθαμοιβαδική κερατίτιδα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι χρήστες φακών επαφής θα πρέπει να προσέχουν και να τηρούν το πρωτόκολλο χρήσης των φακών. Για παράδειγμα, η λανθασμένη χρήση των φακών, όπως η τοποθέτησή στους κατά τη διάρκεια της κολύμβησης, αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης λοιμώξεων που οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες. Συνεπώς, πρέπει να ακολουθείται η σωστή φροντίδα των φακών επαφής για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος όλων των λοιμωδών νοσημάτων.
Οι οδηγίες του FDA συνιστούν στους κατασκευαστές να συμπεριλάβουν ημερομηνία απόρριψης (όχι απλώς μια ημερομηνία λήξης) στα προϊόντα καθαρισμού και απολύμανσης φακών επαφής, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μόλυνσης στα μάτια.
Τράχωμα
Αν και ασυνήθιστη στον Δυτικό κόσμο, η οφθαλμική μόλυνση του τραχώματος είναι τόσο διαδεδομένη σε ορισμένες υπανάπτυκτες χώρες που αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης. Το τράχωμα, γνωστό και ως κοκκιώδης επιπεφυκίτιδα, είναι λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το βακτήριο Chlamydia trachomatis. Οι μύγες μπορούν να μεταδώσουν το βακτήριο σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα, ενώ μεγάλο πρόβλημα είναι και η επαναμόλυνση από το ίδιο βακτήριο.
Το τράχωμα συνήθως μολύνει το εσωτερικό βλέφαρο, το οποίο αρχίζει να δημιουργεί ουλές. Στη συνέχεια, οι ουλές προκαλούν μια “στροφή” του βλεφάρου και οι βλεφαρίδες αρχίζουν να επηρεάζουν και να καταστρέφουν τον ιστό τους κερατοειδούς, με αποτέλεσμα τη μόνιμη τύφλωση.
Η καλή υγιεινή και η λήψη αντιβιοτικών από το στόμα είναι απαραίτητα για τον έλεγχο του τραχώματος.
Ενδοφθαλμίτιδα
Όταν μια οφθαλμική λοίμωξη διεισδύει στο εσωτερικό του ματιού, όπως συμβαίνει με τη βακτηριακή ενδοφθαλμίτιδα, μπορεί να προκαλέσει τύφλωση.
Αυτός ο τύπος μόλυνσης μπορεί να συμβεί μετά από σοβαρό τραυματισμό των ματιών. Επιπλέον, μπορεί να προκληθεί ως σπάνια επιπλοκή χειρουργικής επέμβασης, όπως η επέμβαση καταρράκτη. Κάθε φορά που ένας τραυματισμός των ματιών διαπερνά τον βολβό του ματιού, υπάρχει 4% έως 8% κίνδυνος ενδοφθαλμίτιδας.
Η μούχλα μπορεί επίσης να προκαλέσει ενδοφθαλμίτιδα. Οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις αναφέρονται σε τροπικές περιοχές.
Πιθανές επιπλοκές των οφθαλμικών λοιμώξεων
Ορισμένες λοιμώξεις των ματιών μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω επιπλοκές, ειδικά εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία.
Όταν μια μόλυνση μετακινείται στους δακρυϊκούς αδένες του ματιού, μπορεί να εμφανιστούν φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η δακρυοστένωση και η ραγοειδίτιδα. Η μόλυνση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε φλεγμονή και απόφραξη του συστήματος παροχέτευσης δακρύων του ματιού και να προκαλέσει δακρυοκυστίτιδα.
Η λοίμωξη μπορεί επίσης να οφείλεται σε υποκείμενες παθήσεις, όπως το έλκος του κερατοειδούς, που μοιάζει με απόστημα στο μάτι. Εφόσον αφεθεί χωρίς θεραπεία, το έλκος του κερατοειδούς μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή απώλεια της όρασης.
Πιο σοβαρές οφθαλμικές λοιμώξεις μπορούν να διεισδύσουν στα βαθύτερα, εσωτερικά τμήματα του ματιού. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση ενδοφθαλμίτιδας.
Θεραπεία των οφθαλμικών λοιμώξεων
Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τύποι οφθαλμικών λοιμώξεων. Πράγμα που σημαίνει ότι ο οφθαλμίατρος θα πρέπει πρώτα να προβεί στην ακριβή διαγνώσει της λοίμωξης, ώστε να μπορέσει σχεδιάσει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Είναι πιθανό ο οφθαλμίατρος να πάρει δείγμα από την πληγείσα περιοχή για καλλιέργεια. Αυτό βοηθά στην ακριβής εκτίμηση του τύπου της μόλυνσης. Με αυτές τις πληροφορίες, μπορεί να προσδιορίσει πιο αποτελεσματικά τη θεραπεία, συνταγογραφώντας, π.χ., ένα αντιβιοτικό που στοχεύει επιλεκτικά τον τύπο των βακτηρίων που προκάλεσαν τη μόλυνση.
Ευτυχώς, πολλές κοινές ιογενείς λοιμώξεις παρέρχονται από μόνες του. Ωστόσο, οι σοβαρές ιογενείς οφθαλμικές λοιμώξεις μπορεί να χρειάζονται αντιικές οφθαλμικές σταγόνες για να επουλωθούν. Άλλες ιογενείς λοιμώξεις απαιτούν προσεκτική χορήγηση στεροειδών οφθαλμικών σταγόνων για τη μείωση της σχετικής φλεγμονής.
Οι περισσότερες κοινές βακτηριακές λοιμώξεις των ματιών εξαφανίζονται με άμεση θεραπεία, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει:
- Συνταγογραφούμενες οφθαλμικές σταγόνες με αντιβιοτικά.
- Συνταγογραφούμενες αντιβιοτικές αλοιφές.
- Κομπρέσες για τα μάτια.
Ανάλογα με την υποκείμενη αιτία της λοίμωξης των ματιών, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει από του στόματος αντιβιοτικά ή αντιιικά φάρμακα.
Εάν τα συμπτώματά επιδεινωθούν ή αλλάξουν, επικοινωνήστε αμέσως με τον οφθαλμίατρό σας.
Πώς να αποτρέψετε τις μολύνσεις των ματιών;
Εάν βρίσκεστε κοντά σε άτομο με εμφανή συμπτωματολογία στα μάτια, αποφύγετε να αγγίζετε την περιοχή γύρω από τα μάτια σας μέχρι να μπορέσετε να πλύνετε πρώτα τα χέρια σας ενδελεχώς.
Για να αποτρέψτε τις οφθαλμικές λοιμώξεις θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί με την υγιεινή των χεριών σας. Ειδικά εάν χρησιμοποιείτε φακούς επαφής θα πρέπει να έχετε απολυμάνει πλήρως τα χέρια σας, πριν αγγίξετε τα μάτια ή τα βλέφαρά σας.
Μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο να κολλήσετε κοινές βακτηριακές ή ιογενείς οφθαλμικές λοιμώξεις χρησιμοποιώντας αντι-μολυσματικά σπρέι και καθαριστικά.
Γενικά, καλό είναι να διδάσκουμε στα παιδιά να αποφεύγουν να αγγίζουν τα μάτια τους χωρίς να έχουν πλύνει πρώτα τα χέρια τους.
Στο σπίτι, εάν κάποιο μέλος της οικογένειας έχει επιβεβαιωμένη μόλυνση των ματιών θα πρέπει:
- Να διατηρούν τα κλινοσκεπάσματα και τις πετσέτες τους καθαρές.
- Δε θα πρέπει να μοιράζονται τα είδη αυτά με άλλους μέσα στο σπίτι.
- Θα πρέπει να πλένουν τα χέρια τους τακτικά και καλά.
Εάν φοράτε φακούς επαφής, ακολουθήστε τις συμβουλές ασφαλείας για καλή υγιεινή, συμπεριλαμβανομένου του πλυσίματος των χεριών σας, πριν ακουμπήσετε τους φακούς.
Έχετε υπόψη σας ότι όταν κοιμάστε με τους φακούς επαφής, αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος μόλυνσης των ματιών.
Πηγή:
allaboutvision.com