Οι Αμερικανοί ξοδεύουν δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο για βιταμίνες, μερικές από τις οποίες, λαμβάνονται για τα μάτια. Όμως, πολλά απ’ αυτά τα προϊόντα δεν έχουν τα συστατικά και τις δοσολογίες που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές στις κλινικές δοκιμές. Συνεπώς, είναι όλα τα συμπληρώματα βιταμινών ωφέλιμα για την υγεία μας;
Οι ερευνητές έχουν αναλύσει τις δημοφιλέστερες βιταμίνες που λαμβάνονται για την υγεία των ματιών. Σκοπός ήταν να προσδιορίσουν το εάν οι ισχυρισμοί των κατασκευαστριών εταιρειών συνάδουν με τα επιστημονικά ευρήματα. Διαπίστωσαν ότι ορισμένα από τα προϊόντα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις δεν περιέχουν πανομοιότυπες δοσολογίες συστατικών που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές σε κλινικές δοκιμές. Επιπλέον, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι ισχυρισμοί που διατυπώθηκαν στο διαφημιστικό σποτ δε στηρίζονται σε επιστημονικά στοιχεία.
Η κύρια αιτία τύφλωσης μεταξύ των ηλικιωμένων ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας. Συνιστάται ένας συγκεκριμένος τύπος συμπληρωμάτων διατροφής για θεραπεία, όταν η ασθένεια βρίσκεται σε ορισμένα στάδια. Αυτό βασίζεται σε δύο κλινικές δοκιμές, γνωστές ως AREDS και AREDS2. Αυτές οι μελέτες διαπίστωσαν ότι υψηλές δόσεις αντιοξειδωτικών και ψευδαργύρου θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την επιδείνωση της νόσου. Τα άτομα που βρίσκονται σε ενδιάμεσα στάδια και τα άτομα με προχωρημένο εκφυλισμό στο ένα μάτι θα μπορούσαν να επωφεληθούν.
Μελέτες AREDS και AREDS2
Η πρώτη από τις μελέτες περιλάμβανε το β-καροτένιο. Λόγω, όμως, της σχέσης του βήτα-καροτένιο με τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα στους καπνιστές, αντικαταστάθηκε με άλλες ουσίες, όπως η λουτεΐνη και ζεαξανθίνη. Όλες αυτές οι μελέτες προκάλεσαν μια αύξηση στις πωλήσεις των εν λόγω συμπληρωμάτων.
Για να ελέγξουν αν τα προϊόντα είναι σύμφωνα με τα ευρήματα των μελετών, οι ερευνητές συνέκριναν τα συστατικά σε 11 προϊόντα από τις πέντε κορυφαίες μάρκες με τις ακριβείς φόρμουλες που αποδείχθηκαν αποτελεσματικές από τις AREDS και AREDS2.
Διαπίστωσαν ότι, ενώ όλα τα συμπληρώματα βιταμινών που μελετήθηκαν περιείχαν τα συστατικά από τους τύπους AREDS ή AREDS2:
- Μόνο τέσσερα από τα προϊόντα είχαν ισοδύναμες δόσεις συστατικών AREDS ή AREDS2.
- Τέσσερα από τα προϊόντα περιείχαν χαμηλότερες δόσεις όλων των συστατικών AREDS ή AREDS2.
- Τέσσερα από τα προϊόντα περιλάμβαναν επίσης πρόσθετες βιταμίνες, μέταλλα και εκχυλίσματα βοτάνων. Ωστόσο, τα ιχνοστοιχεία αυτά δεν αποτελούν μέρος των ερευνών AREDS ή AREDS2 και, άρα, δεν είναι αποδεδειγμένα ωφέλιμα.
Και τα 11 διαφημιστικά σποτ των προϊόντων υπήρχαν ισχυρισμοί ότι τα συμπληρώματα «υποστηρίζουν», «προστατεύουν», «βοηθούν» ή «προάγουν» την όραση και την υγεία των ματιών. Σε κανένα, όμως, σποτ δε διευκρινίστηκε πώς τα συμπληρώματα διατροφής έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά μόνο σε άτομα με συγκεκριμένη στάδια του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας. Δεν υπήρχαν επίσης αναφορές που να διευκρινίζουν ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν τη συνήθη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής για την πρωτογενή πρόληψη των οφθαλμικών παθήσεων, όπως ο εκφυλισμός τη ωχράς κηλίδας κι ο καταρράκτης.
Οι άνθρωποι που σκέφτονται να λάβουν βιταμίνες, πρέπει πρώτα να μιλήσουν με τον οφθαλμίατρό τους σχετικά με το εάν αυτά τα συμπληρώματα διατροφής είναι κατάλληλα.
Πηγή:
American Academy of Ophthalmology/ aao.org