Τι είναι οι φακοί επαφής;
Οι φακοί επαφής είναι λεπτοί, διαφανείς πλαστικοί δίσκοι που τοποθετούνται στην επιφάνεια των ματιών για να βελτιώσουν την όραση. Οι φακοί επιπλέουν στο δακρυϊκό φιλμ που καλύπτει τον κερατοειδή.
Όπως και τα γυαλιά, έτσι και οι φακοί επαφής διορθώνουν την ελλιπή όραση που προκαλείται από διαθλαστικά προβλήματα. Διαθλαστικά σφάλματα προκαλούνται όταν το μάτι δε διαθλά (λυγίζει ή εστιάζει) το φως στο οφθαλμό με αποτέλεσμα την παραγωγή θολών εικόνων.
Οι επαφές μπορούν να βελτιώσουν την όραση για άτομα με διαθλαστικά σφάλματα όπως:
- Μυωπία.
- Υπερμετρωπία.
- Αστιγματισμός (παραμορφωμένη όραση).
- Πρεσβυωπία (αλλαγές στην κοντινή όραση που συνήθως συμβαίνουν με την ηλικία).
Τύποι φακών επαφής
Οι φακοί επαφής παράγονται από πολλά είδη πλαστικών. Οι δύο πιο συνηθισμένοι τύποι φακών επαφής είναι σκληροί και μαλακοί:
Σκληροί φακοί επαφής
Ο πιο συνηθισμένος τύπος σκληρού φακού επαφής είναι ένας άκαμπτος διαπερατός από αέριο («RGP») φακός. Αυτοί οι φακοί είναι συνήθως κατασκευασμένοι από πλαστικό σε συνδυασμό με άλλα υλικά. Κρατούν σταθερά το σχήμα τους, αλλά αφήνουν το οξυγόνο να ρέει μέσω του φακού.
Οι φακοί RGP είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για άτομα με αστιγματισμό. Παρέχουν ευκρινέστερη όραση σε σχέση με τους μαλακούς φακούς, όταν ο κερατοειδής παρουσιάζει άνιση καμπύλη. Τα άτομα που έχουν αλλεργίες μπορούν επίσης να αξιοποιήσου τους φακούς RGP.
Μαλακοί φακοί επαφής
Οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να χρησιμοποιούν τους μαλακούς φακούς επαφής. Αυτό συμβαίνει επειδή τείνουν να είναι πιο άνετοι και υπάρχουν περισσότερες επιλογές. Ακολουθούν ορισμένοι τύποι μαλακών φακών:
Καθημερινοί φακοί: Τους φοράτε όταν είστε ξύπνιοι και τους αφαιρείτε πριν πάτε για ύπνο. Είναι φακοί μίας χρήσης, που σημαίνει ότι φοράτε ένα νέο ζευγάρι κάθε μέρα. Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε φακούς που διαρκούν περισσότερο και πρέπει να αντικαθίστανται είτε μία φορά την εβδομάδα, είτε κάθε δύο εβδομάδες, είτε κάθε μήνα. Μερικοί οφθαλμίατροι συνιστούν φακούς μίας χρήσης για μεγαλύτερη προστασία και υγεία των ματιών.
Φακοί πολλών χρήσεων: Μπορείτε να τους φοράτε ακόμα κι όταν κοιμάστε, αλλά θα πρέπει να αφαιρούνται για καθαρισμό τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Σε γενικές γραμμές, οι οφθαλμίατροι δεν προτείνουν αυτού του είδους τους φακούς, καθώς αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών οφθαλμικών λοιμώξεων.
Τορικοί (αστιγματικοί) φακοί: Οι συγκεκριμένοι φακοί χρησιμοποιούνται για να διορθώσουν προβλήματα όρασης που σχετίζονται με τον αστιγματισμό αλλά και με τη μυωπία και την υπερμετρωπία. Οι τορικοί (ή αλλιώς αστιγματικοί) φακοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καθημερινή ή εκτεταμένη χρήση. Ωστόσο, το κόστος τους είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι άλλους μαλακούς φακούς.
Έγχρωμοι φακοί: Έγχρωμοί φακοί χρησιμοποιούνται όχι μόνο για να καλύτερη όραση αλλά και για αλλαγή του χρώματος των ματιών. Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα χρωμάτων από το κλασικό σκουρόχρωμο καφέ μέχρι το πράσινο και το γαλάζιο.
Διακοσμητικά φακοί: Αυτοί αλλάζουν απλώς το χρώμα των ματιών, αλλά δεν διορθώνουν προβλήματα στην όραση. Διατίθενται απλώς για λόγους αισθητικούς σε άτομα που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Κυκλοφορούν σε διάφορα χρώματα και σχέδια που προσιδιάζουν ζώα, χαρακτήρες ή πλάσματα της φαντασίας. Επίσης, χρησιμοποιούνται για την κάλυψη ορισμένων οφθαλμικών προβλημάτων είτε γενετικών είτε επίκτητων. Για να αποφευχθεί ο κίνδυνος εμφάνισης επικίνδυνων λοιμώξεων που μπορεί να βλάψουν τα ματιά σας, θα πρέπει να χρησιμοποιείτε και να καθαρίζετε αυτούς τους φακούς, όπως θα κάνατε και με οποιονδήποτε άλλο τύπο φακού. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να τους καθαρίζετε τακτικά και να τους χρησιμοποιείτε σύμφωνα με τις οδηγίες και τις υποδείξεις του οπτικού ή του οφθαλμολόγου σας.
Ωστόσο, θα πρέπει να έχετε κατά νου πως οι διακοσμητικοί φακοί επαφής μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρή βλάβη των ματιών.
Τα μάτια μας είναι εξαιρετικά ευαίσθητα. Σιγουρευτείτε ότι οι φακοί που χρησιμοποιείται είναι ασφαλείς και εγκεκριμένοι από την FDA.
Οι φακοί επαφής δεν είναι αξεσουάρ μόδας. Αποτελούν προϊόντα που απαιτούν συνταγογράφηση από επαγγελματία οφθαλμολόγο και εξυπηρετούν ιατρικούς σκοπούς.
Οι κακής ποιότητας φακοί και η λανθασμένη, αλόγιστη χρήση τους μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό και πληγές στα μάτια, όπως κόψιμο. Παράλληλα, αυξάνουν τον κίνδυνο για την εμφάνιση λοιμώξεων που μπορεί να οδηγήσουν σε χειρουργική επέμβαση και σ’ ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και σε οριστική τύφλωση.
Εάν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τέτοιους φακούς, βεβαιωθείτε ότι πρώτα έχετε απευθυνθεί στον οφθαλμίατρο ή τον οπτικό σας.
Άλλοι τύποι φακών επαφής:
Φακοί για πρεσβυωπία: Έχουν σχεδιαστεί για να διορθώσουν τα φυσιολογικά προβλήματα όρασης που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι μετά την ηλικία των 40 ετών. Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές επιλογές για τους συγκεκριμένους φακούς, όπως διεστιακούς ή πολυεστιακούς κ.α.
Υβριδικοί φακοί επαφής: Αυτοί οι φακοί έχουν ένα άκαμπτο κέντρο που περιβάλλεται από έναν μαλακό εξωτερικό δακτύλιο. Συνδυάζει την ευκρινή όραση ενός σκληρού φακού με την άνεση ενός μαλακού φακού.
Πηγή:
American Academy of Ophthalmology/ aao.org