Ίσως γνωρίζετε ότι η υπερβολική έκθεση στην UV υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει ηλιακά εγκαύματα και καρκίνο του δέρματος. Αλλά ξέρατε ότι η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί επίσης να βλάψει τα μάτια σας;
Η παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου έχει συνδεθεί με σημαντικά προβλήματα στα μάτια, όπως καταρράκτη, εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και φωτοκερατίτιδα.
Προστασία των ματιών σας από την υπεριώδη UV ακτινοβολία
Για να προστατεύσετε τα μάτια σας από την επιβλαβή ηλιακή ακτινοβολία, θα πρέπει να φοράτε γυαλιά ηλίου που μπλοκάρουν 100% την υπεριώδη ακτινοβολία, όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους στο φως της ημέρας. Τα μάτια σας χρειάζονται προστασία ακόμα και τις συννεφιασμένες μέρες, επειδή οι βλαβερές ακτίνες UV του ήλιου μπορούν να διαπεράσουν τα νέφη.
Τα γυαλιά ηλίου με χοντρούς σκελετούς που εφαρμόζουν καλά στην επιφάνεια του προσώπου παρέχουν καλύτερη προστασία, επειδή περιορίζουν την ποσότητα του ηλιακού φωτός που φτάνει στα μάτια απ’ όλες τις πλευρές.
Τι είναι η UV ακτινοβολία;
Οι υπεριώδεις ακτίνες (UV) είναι υψηλότερες σε ενέργεια και δεν εμπίπτουν στη σφαίρα του ορατού φωτός. Στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, τα ραδιοκύματα έχουν τη χαμηλότερη ενέργεια και οι ακτίνες Γ έχουν την υψηλότερη ενέργεια.
Αν και πολλοί άνθρωποι αναφέρονται στην υπεριώδη ακτινοβολία ως “UV φως”, αυτός ο όρος είναι τεχνικά εσφαλμένος, επειδή UV ακτινοβολία δεν είναι ορατή.
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες υπεριώδους ακτινοβολίας:
UVC
Αυτές είναι οι ακτίνες UV με την υψηλότερη ενέργεια και δυνητικά θα μπορούσαν να είναι οι πιο επιβλαβείς για τα μάτια. Ευτυχώς, το στρώμα του όζοντος στην ατμόσφαιρα μπλοκάρει σχεδόν όλες τις ακτίνες UVC.
Αυτό σημαίνει ότι η εξασθένηση της στιβάδας του όζοντος θα μπορούσε ενδεχομένως να επιτρέψει στις ακτίνες UVC να φτάσουν στην επιφάνεια της Γης. Κάτι τέτοιο θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την υπεριώδη ακτινοβολία.
Οι ακτίνες UVC έχουν μήκη κύματος που κυμαίνονται από 100 έως 280 νανόμετρα (nm).
UVB
Οι ακτίνες UVB έχουν ελαφρώς μεγαλύτερα μήκη κύματος (280-315 nm) και χαμηλότερη ενέργεια από τις ακτίνες UVC. Αυτές οι ακτίνες φιλτράρονται εν μέρει από τη στιβάδα του όζοντος. Ωστόσο, μερικές φορές εξακολουθούν να φτάνουν στην επιφάνεια της Γης.
Σε χαμηλή έκθεση, η ακτινοβολία UVB διεγείρει την παραγωγή μελανίνης (μια χρωστική ουσία του δέρματος). Λόγω αυτής της διέργεσης το δέρμα σκουρύνει, δημιουργώντας ένα μαύρισμα.
Ωστόσο, σε πολύωρη έκθεση, οι ακτίνες UVB προκαλούν ηλιακό έγκαυμα που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Οι ακτίνες UVB προκαλούν επίσης αποχρωματισμούς του δέρματος, ρυτίδες και άλλα σημάδια πρόωρης γήρανσης του δέρματος.
Η υπερβολική έκθεση στην ακτινοβολία UVB του ήλιου σχετίζεται επίσης με μια σειρά οφθαλμικών προβλημάτων, όπως η φωτοκερατίτιδα.
Επειδή ο κερατοειδής φαίνεται να απορροφά το 100% των ακτίνων UVB, αυτός ο τύπος υπεριώδους ακτινοβολίας είναι απίθανο να προκαλέσει καταρράκτη και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Αντίθετα, οι παθήσεις αυτές συνδέεται με την έκθεση σε UVA ακτινοβολία.
UVA
Οι ακτίνες UVA είναι πιο κοντά στις ορατές ακτίνες φωτός και έχουν μικρότερη ενέργεια από τις ακτίνες UVB και UVC. Ωστόσο, οι ακτίνες UVA μπορούν να περάσουν από τον κερατοειδή και να φτάσουν στον φακό και στον αμφιβληστροειδή μέσα στο μάτι.
Η υπερβολική έκθεση στην ακτινοβολία UVA έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη ορισμένων τύπων καταρράκτη. Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι οι ακτίνες UVA μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο στην ανάπτυξη του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας.
Παράγοντες κινδύνου UV
Αυτός ο δείκτης υπεριώδους ακτινοβολίας που επινοήθηκε από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος και την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία παρέχει ένα χρωματικά κωδικοποιημένο σύστημα προειδοποίησης, ώστε να ενημερώνει τους ανθρώπους για τους κινδύνους που υπάρχουν στους εξωτερικούς χώρους ορισμένες ημέρες.
Όποιος περνά πολύ χρόνο κάτω από το φως του ήλιου κινδυνεύει να παρουσιάσει προβλήματα στα μάτια από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η πραγματική ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας που λαμβάνετε σε εξωτερικούς χώρους εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως:
Γεωγραφική θέση: Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι μεγαλύτερη σε τροπικές περιοχές κοντά στον ισημερινό της γης. Όσο πιο μακριά βρίσκεστε από τον ισημερινό, τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος.
Υψόμετρο: Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι μεγαλύτερη σε μεγαλύτερα υψόμετρα.
Ώρα της ημέρας: Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι μεγαλύτερη όταν ο ήλιος είναι ψηλά στον ουρανό, συνήθως από τις 10 π.μ. έως τις 2 μ.μ.
Ρύθμιση: Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι γενικά μεγαλύτερη σε ανοιχτούς χώρους, ειδικά όταν υπάρχουν επιφάνειες υψηλής ανακλαστικότητας, όπως το χιόνι και η άμμος. Στην πραγματικότητα, η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί σχεδόν να διπλασιαστεί όταν οι ακτίνες UV αντανακλώνται από το χιόνι. Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι λιγότερο πιθανή στα αστικά περιβάλλοντα, όπου τα ψηλά κτίρια σκιάζουν τους δρόμους.
Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα, όπως η τετρακυκλίνη, τα αντισυλληπτικά χάπια, τα διουρητικά και τα ηρεμιστικά, μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία του σώματος στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Μέτρηση των υπεριωδών ακτίνων
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο κίνδυνος για έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μετράται χρησιμοποιώντας τον δείκτη UV.
Ο δείκτης αυτός απαναπτύχθηκε από το NWS και το EPA. Σκοπός του είναι να προβλέπει τα επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας κάθε μέρα σε μια απλή κλίμακα από 1 έως 11+.
Εκτός από τη δημοσίευση του δείκτη UV καθημερινά, η EPA εκδίδει επίσης προειδοποίηση UV όταν το επίπεδο της ηλιακής ακτινοβολίας UV εκείνη την ημέρα αναμένεται να είναι ασυνήθιστα υψηλό.
Γυαλιά ηλίου: η καλύτερη προστασία σας από την υπεριώδη ακτινοβολία
Για να προστατεύσετε καλύτερα τα μάτια σας από τις βλαβερές ακτίνες, να φοράτε πάντα γυαλιά ηλίου, όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους.
Αναζητήστε για γυαλιά ηλίου που μπλοκάρουν το 100% όλων των ακτίνων UV. Ο οπτικός σας μπορεί να σας βοηθήσει να επιλέξετε τους καλύτερους φακούς γυαλιών ηλίου για τις ανάγκες σας.
Για να προστατεύσετε όσο το δυνατόν περισσότερο το ευαίσθητο δέρμα γύρω από τα μάτια σας, δοκιμάστε τουλάχιστον ένα ζευγάρι γυαλιά ηλίου με μεγάλους φακούς. Μπορείτε, επίσης, να αξιοποιήσετε και γυαλιά με παχύς σκελετούς που καλύπτουν καλύτερα την περιοχή των ματιών.
Ανάλογα με τον τρόπο ζωής σας, μπορεί να χρειάζεστε αθλητικά γυαλιά ηλίου που παρέχουν και προστασία στην υπεριώδη UV ακτινοβολία.
Η ποσότητα της προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία που παρέχουν τα γυαλιά ηλίου δε σχετίζεται με το χρώμα των φακών.
Για παράδειγμα, ένας φακός σε ανοιχτό πορτοκαλί χρώμα μπορεί να παρέχει την ίδια προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία με έναν σκούρο γκρι φακό. Ο οπτικός σας μπορεί να επαληθεύσει ότι οι φακοί που επιλέγετε παρέχουν 100% προστασία UV.
Εκτός από τα γυαλιά ηλίου, το να φοράτε ένα καπέλο με φαρδύ γείσο τις ηλιόλουστες μέρες μπορεί να μειώσει την έκθεση των ματιών σας στην υπεριώδη ακτινοβολία έως και 50%.
Τα παιδιά χρειάζονται επίσης προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία
Ο κίνδυνος βλάβης στα μάτια και το δέρμα μας από την ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία είναι αθροιστικός. Συνεπώς, ο κίνδυνος συνεχίζει να αυξάνεται όσο περισσότερο χρόνο περνάτε στο φως του ήλιου καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής σας.
Έχοντας αυτό υπόψη, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα παιδιά να προστατεύουν τα μάτια τους από τον ήλιο. Τα παιδιά γενικά περνούν πολύ περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους από τους ενήλικες.
Στην πραγματικότητα, ορισμένοι ειδικοί λένε ότι επειδή τα παιδιά τείνουν να περνούν πολύ περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους από τους περισσότερους ενήλικες. Έως την ηλικία των 18 ετών μπορεί να συμβεί έως και το ήμισυ της έκθεσης ενός ατόμου στην υπεριώδη ακτινοβολία. Πού σημαίνει ότι η μισή ζημία των ματιών μας από την ηλιακή ακτινοβολία συμβαίνει σ’ αυτήν ακριβώς την ηλικία.
Επιπλέον, τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή σε παθήσεις των μάτια από τις ακτίνες UV. Αυτό συμβαίνει επειδή ο φακός μέσα στο μάτι ενός παιδιού είναι πιο καθαρός, συγκριτικά με τον φακό ενός ενήλικα. Κάτι τέτοιο επιτρέπει περισσότερη υπεριώδη ακτινοβολία να διεισδύσει βαθιά στο μάτι.
Βεβαιωθείτε ότι τα μάτια των παιδιών σας προστατεύονται από τον ήλιο με γυαλιά ηλίου ή φωτοχρωμικούς φακούς. Επίσης, ενθαρρύνετε το παιδί σας να φοράει καπέλο τις ηλιόλουστες μέρες, ώστε να μειώσετε περαιτέρω την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Συμβουλές για τα γυαλιά ηλίου και την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία
Υπάρχουν πολλές παρανοήσεις σχετικά με την αντηλιακή προστασία των ματιών σας. Καλό θα ήτα να λάβετε υπόψη τις παρακάτω συμβουλές:
Δεν μπλοκάρουν όλα τα γυαλιά ηλίου το 100% των ακτίνων UV
Εάν δεν είστε σίγουροι για το επίπεδο προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία που παρέχουν τα γυαλιά ηλίου, πηγαίντε τα στον οπτικό σας για αξιολόγηση. Πολλοί επαγγελματίες οπτικοί διαθέτουν όργανα που μπορούν να μετρήσουν την ποσότητα της υπεριώδους ακτινοβολίας που μπλοκάρουν οι φακοί σας.
Θυμηθείτε να φοράτε γυαλιά ηλίου ακόμα και όταν βρίσκεστε στη σκιά
Είναι φυσικό ότι η σκιά μειώνει την έκθεσή σας σε UV και HEV σε κάποιο βαθμό. Ωστόσο, τα μάτια σας θα εξακολουθούν να εκτίθενται στις ακτίνες UV που αντανακλώνται από κτίρια, δρόμους και άλλες επιφάνειες.
Τα γυαλιά ηλίου είναι επίσης σημαντικά και το χειμών,
επειδή το φρέσκο χιόνι μπορεί να αντανακλά το 80% των ακτίνων UV, διπλασιάζοντας σχεδόν τη συνολική έκθεσή σας στην ηλιακή UV ακτινοβολία. Εάν κάνετε σκι η επιλογή των σωστών φακών είναι απαραίτητη για την επαρκή προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία στις πίστες.
Ακόμα κι αν οι φακοί επαφής σας μπλοκάρουν τις ακτίνες UV,
εξακολουθείτε να χρειάζεστε γυαλιά ηλίου. Οι επαφές που μπλοκάρουν την υπεριώδη ακτινοβολία θωρακίζουν μόνο το μέρος του ματιού σας κάτω από τον φακό. Οι ακτίνες UV εξακολουθούν να μπορούν να βλάψουν τα βλέφαρά σας και άλλους ιστούς που δεν καλύπτονται από τον φακό. Η χρήση γυαλιών ηλίου προστατεύει αυτούς τους ευαίσθητους ιστούς και το δέρμα γύρω από τα μάτια σας από τις βλάβες από την υπεριώδη ακτινοβολία.
Εάν έχετε σκούρο δέρμα και μάτια, πρέπει να φοράτε ακόμα γυαλιά ηλίου
Είναι γνωστό ότι το σκούρο δέρμα μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του δέρματος από την υπεριώδη ακτινοβολία. Ωστόσο, ο κίνδυνος βλάβης των ματιών σας από τις ακτίνες UV είναι ο ίδιος και με κάποιον με ανοιχτόχρωμο δέρμα.
Ξεκινήστε με μια οφθαλμολογική εξέταση
Πριν αγοράσετε γυαλιά ηλίου, προγραμματίστε μια οφθαλμολογική εξέταση. Ακόμη και μια μικρή ποσότητα διαθλαστικού σφάλματος μπορεί να κάνει τη διαφορά στην αγορά των γυαλιών σας.
Είναι πολύ καλό να απολαμβάνεται μια ηλιόλουστη μέρα με έναν περίπατο κάτω από τον ήλιο. Θυμηθείτε, ωστόσο, να παραμείνετε ασφαλείς. Βεβαιωθείτε ότι έχετε τα κατάλληλα γυαλιά ηλίου για να προστατεύσετε τα μάτια σας από τη βλαβερή UV ακτινοβολία του ήλιου.
Πηγή:
allaboutvision.com